Çocuklarda ekzotropya ikinci sıklıkta görülen şaşılıktır. Genellikle zaman zaman ortaya çıkar (intermitan), sabit ve sürekli değildir. Bu durum güneşli havada veya aydınlık ortamlarda çocuğun kayan gözünü kendiliğinden kapaması ile farkedilebilir. Özellikle yorgun veya ateşli iken intermitan ekzotropya belli olmaktadır. Eğer kayma yeterince büyük, sık ve binoküler görmeyi tehdit ediyorsa tedavi edilmelidir (Resim 11-26, 11-27).
11-26 A. Bebeklerde sabit geniş açılı dışa şaşılık çok nadirdir ve mutlaka organik nedenlerin ekarte edilmesi gerekir. B. Sol dışa şaşılık olan hastada kistik ensefalomalazi mevcut.
11-27 A. Dandy-Walker varyantına bağlı ortaya çıkan dışa şaşılık ve anormal baş pozisyonu. Bu göz sorunları ile başvuran hastada herhangi bir girişim yapmadan önce sağ homonim hemianopsi olmadığının gösterilmesi gerekir. Aksi halde, bu hastada dışa kaymanın düzeltilmesi, görme alanını daraltacağı gibi anormal retinal korespondans nedeniyle kalıcı çift görmeye yol açabilir. B-C. Hastanın kraniyal MR görüntüleri.
İntermitan dışa kaymaların önemli bir kısmında ve derin ambliyopisi olan ileri yaşdaki hastalarda dışa kayma sabit bir açıya gelir. Bu hastalarda dışa kayma nedeniyle görme alanı genişlemiştir. Ancak binoküler görmenin tekrar kazanımı mümkün olmasa bile ortaya çıkan kozmetik görüntünün düzeltilmesi kişinin sosyal gelişiminde çok önemli bir katkıda bulunur.
11-28 A. Gözde kayma yok. Çocuklarda dışa şaşılık genellikle zaman zaman gözlenir, bir kısmında giderek sıklığı artabilir. B. Çocuk dalgın, ateşli veya heyecanlanınca sağ gözünde intermitan dışla kayma gelişiyor.
Yaklaşık olarak bir saat süreyle gözlerden birisi kapatıldıktan sonra her iki gözün aynı anda görmesine fırsat vermeden yapılacak olan alternan prizma örtme testinde eğer uzak ve yakın kayma açıları arasında fark bulunamıyorsa dışa kayan gözün dış rektusuna geriletme iç rektusuna ise rezeksiyon yapılır. Eğer uzaktaki kayma yakındaki kaymadan belirgin olarak daha fazla ise geriletme ve rezeksiyon cerrahisi tercih edilir. Konverjans yetmezliğine bağlı olarak gelişen, uzakta kaymanın olmadığı yakında ise dışa şaşılık olan hastada yakın okuma esnasında verilecek olan tabanı içeride prizmalar hastanın astenopik yakınmasını gideremiyorsa her iki iç rektusa rezeksiyon yapılabilir. Botulinum enjeksiyonunun başarı şansı dışa şaşılıkta aynı miktardaki içe şaşılığa göre daha azdır (Resim 11-29).
11-29 A. Sağ küçük açılı dışa şaşılığı olan olgu. B. Tabanı içeride prizma ile ortoforik. C. Tabanı içeride prizmanın gözlüğe uygulanmış hali.
Yapılan bir çalışmada iş başvuru formundaki fotoğrafta şaşılığı olan kişilerin kabul edilme oranının yaklaşık olarak 10 kat daha az olduğu ortaya konmuştur. Bu durumda ileri yaşlarda dahi olsa yapılacak olan şaşılık girişiminin sadece estetik amaç taşıdığını söylemek mümkün değildir. İleri yaşlarda yapılacak cerrahilerde o zamana kadar gelişmiş olan binoküler savunma mekanizmalarının kuvvetli olması nedeniyle, başarılı bir kozmetik iyileşmeye rağmen çift görme gelişebilir. Bu potansiyeli taşıyan hastaların cerrahiden önce iyi incelenmeleri ve aydınlatılmaları gerekir.
© 2022 PROF. DR. E.CUMHUR ŞENER. All Rights Reserved Designed by | OXIT BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ