Göz kızarıklığı basit bir tahrişten kör bırakabilecek bir hastalığı kadar değişik nedenlerle ortaya çıkabilir. Görme azalması, gözde ağrı veya batma, göz kapağını açmakta zorluk, ışıktan rahatsız olma, aşırı sulanma ve çapaklanma gibi belirtiler eşlik ediyorsa vakit kaybetmeden göz hekimi tarafından muayene edilmelidir.
Görme tembelliği tedavisine ne kadar erken başlanırsa o kadar hızlı ve kalıcı sonuç alınmaktadır. Tedaviye başlanabilecek en geç yaş ile ilgili olarak kesin bilimsel veri mevcut değildir. Daha önce herhangi bir tedavi alma şansı olmamış hastalarda hekim uygun gördüğü taktirde genç ergenlik yaşına kadar tedavi denenebilir.
Vakaların büyük bir çoğunluğunda bu soruların cevabı ‘hayır’.
Göz tembelliğine yatkınlık sıklıkla ailesel seyredebilir. Oğlunuz dışında ailenizde hiç kimseye göz tembelliği tanısı konmasa da, diğer çocuklarınızda şaşılık veya göz tembelliği görülme riski artmıştır. Kızınız normal görünse de, gözünde ambliyopi olabilir. Bu durumda, gözündeki problemin tespit edilebilmesi için muayene edilmesi gerekir.
Gözlük, kapama ve göz kaslarına yönelik yapılan cerrahi şaşılığın farklı boyutlarına yönelik tedavilerdir. Eğer gözler bir odaklanma probleminden dolayı kayıyorsa (hipermetrop), kapama veya cerrahi şaşılığın sebebine yönelik olmayacaktır ve probleme çare olmayacaktır. Eğer ambliyopi mevcutsa, ne gözlükler ne de cerrahi görme düzeyini düzeltmeyecektir.
Aslında şaşılık cerrahisi gözlerin bir takım halinde birlikte çalışmasını sağlamak için gözlerin herhangi birine yapılabilir. Sizin durumunuzda, daha önceki cerrahi de sol gözünüzdeki dışa kaymaya yönelikmiş. Büyük ihtimalle dışa döndüren kas zayıflatılmış, içe döndüren kas güçlendirilmiştir. Eğer gerekli cerrahi tekrar sol göze yapılırsa dışa döndüren kasın daha da zayıflatılması, içe döndüren kasın daha da güçlendirilmesi gerekecektir. Bu zayıflatma ve güçlendirme miktarları kasların yerlerinin değiştirilebileceği maksimum sınırın dışına çıkabilir. Bir önceki cerrahide ne yapıldığına bağlı olarak, sizin normal olan ve daha önce cerrahi yapılmamış sağ gözünüze yönelik cerrahi doğru yaklaşım olabilir.
Bu sorunun tek bir cevabı yok çünkü cevap çocuğunuzdaki şaşılığın tipi, çocuğunuzun yaşı, kaymanın sabit olup olmadığı, ne kadar süredir olduğu (daha kısa olması daha iyi), her bir gözünde görmesinin iyi olup olmadığı (daha iyi görme düzeyi de daha iyidir), eşlik eden sistemik hastalıklarına ve tedaviyi yöneten cerrahın tecrübesine göre değişir. Cerrahinin uygun zamanlanması ve ambliyopi tedavisi sizin yararınıza olacaktır. Çocuğunuzun spesifik problemi için göz doktorunuza sizin durumunuza özel olan rakamları sormalısınız.
Bu duruma göre değişir. Eğer ilk cerrahi sonucu net olarak tatminkar değilse ve cerrahi dışındaki tedaviler (gözlük, kapama, ilaçlar) sonuçları düzeltmiyorsa, ilk cerrahiden sonra 6-8 hafta içinde ek cerrahiye gereksinim duyabilir. Alternatif olarak, cerrahiden sonra yıllarca gözler düzgün olabilir ve daha sonra tekrar kayabilir. Yıllar içinde mevcut olan bir şaşılık şekli kendiliğinden bir başka şekle dönüşebilir. Bu durumda yeni oluşan probleme göre tedavi yönlendirilebilir.
Bu çok sık sorulan soru ambliyopi konusunda çok kafa karıştırıcı bir durumu ortaya koymaktadır. Bizim bahsettiğimiz ambliyopideki düzelme, uygun olan en iyi gözlük numaraları ile görmenin eskisine göre daha iyi olmasıdır. Diğer bir değişle, görme artık tembel değildir. Ancak gerekli olan gözlüğün numaraları sadece gözün boyutu ve şeklinin bir fonksiyonudur. Gözün nasıl büyüdüğüne ve şeklinin nasıl değiştiğine bağlı olarak, gözün en iyi görme keskinliği düzelmesine rağmen ambliyopik gözün kırma kusurunu düzgün olarak düzeltecek lens numarası değişmeyebilir (veya artması da mümkündür).
Hayır! Yukarıda ambliyopinin hangi yaşta tedavi edilebileceği ile ilgili verilen tüm bilgiler, ilk tedavinin başlama yaşı ile ilgilidir. Eğer ambliyopi geçmişte başarılı bir şekilde tedavi edilmişse ve sonra tekrarlamışsa, daha önceki en iyi görme düzeyine kapama tedavisi ile hemen her yaşta tekrar ulaşılabilir.
Gözlükler, kapama ve göz kaslarına yönelik cerrahi kızınızın probleminin farklı boyutlarına yöneliktir ve birbiri yerine geçmez. Eğer altta yatan bir kırma kusuru varsa (miyop, hipermetrop veya astigmat), kapama işe yaramayacaktır. Bu birini kirli ve lekeli bir pencereden bakmaya zorlamak ve dışarısını net olarak gördüğünü tahmin etmeye benzer. Benzer olarak, kapama yapmadan sadece gözlük kullanmak ‘supresyon’ (baskılanma) probleminde herhangi bir işe yaramaz. Eğer çocuk gözünü kapatırsa, sonrasında sadece optik bozulmayı düzeltme (gözlükler görüntüyü retina üzerindeki keskin odağa getirir) tembel gözün hemen uyanmasına sebep olmayabilir. Göz kaslarına yönelik cerrahi gözleri tekrar hizaya getirir ancak tembel gözün görmesinin düzelmesini sağlamaz.
Hayır! Tedavinin amacı çocuğunuzun her iki gözünde eşit olarak iyi görmesini sağlamaktır. Bu olay gerçekleştiğinde, görme düzeyi her iki gözde eşit derecede iyi olduğundan sağ gözüyle de sol gözüyle olduğu gibi iyi görecektir. Daha sonra kaymanın her iki gözde eşit olduğunu fark edeceksiniz, kaymanın yarısının sağ yarısının sol gözde olmasını hedefliyoruz. Siz kapamaya başlamadan önce bile, eğer sol gözü ile bakmayı tercih ederse sağ gözü kayacaktır. Çocuğunuz bunu kapama tedavisi yapmadan hiçbir zaman kendiliğinden yapmayacaktır, çünkü sağ gözüyle iyi görememektedir. Sonuç olarak diğer bir deyişle, sürekli bir gözün kaymasındansa zaman zaman her iki gözde de kayma görülmesi daha iyidir.
Hayır! Şaşılık cerrahisi sadece gözlerin dışındaki kaslara yönelik yapılır ve kırma kusurunu veya görme keskinliğini etkileyecek gözlerin içindeki yapıları içermez. Şaşılık cerrahisi bazen gözlük numaralarında küçük bir değişiklikle sonuçlanabilse de, çocuğunuz cerrahi sonrasında da muhtemelen halen yüksek numaralı gözlüklere ihtiyaç duyacaktır.
Hayır! Bazen çok küçük çocuklarda bazı küçük problemlerin en iyi çözümü ‘biraz daha zaman geçmesini beklemek’ olsa da, bir problemden şüphelenilen herhangi bir yaşta muayene mümkün ve gereklidir. Bazı göz doktorları küçük çocukları muayene etmek konusunda tecrübeli ve rahat olsalar da, bazıları değildir.
Şaşılık tedavisi hastalarda hem fonksiyonel hem de estetik düzelmeyi hedefler. Elde edilen estetik düzelme kişinin psikolojik ve sosyal hayatında çok kritik öneme sahiptir. Bu nedenlerle şaşılık tedavisi hangi yaşta olursa olsun yapılmalıdır. Şaşılık cerrahisinin yapılabileceği yaşta bir üst sınır yoktur.
© 2022 PROF. DR. E.CUMHUR ŞENER. All Rights Reserved Designed by | OXIT BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ