Doğum Travması


Göz trav­ma­sı ço­cuk­luk ça­ğı gör­me kay­bın­da amb­li­yo­pi­den son­ra ikin­ci sı­ra­da yer al­mak­ta­dır. Özel­lik­le ado­le­san er­kek­ler­de çok da­ha sık rast­lan­mak­ta­dır. Göz trav­ma­sı­nın en sık ne­den­le­ri ara­sın­da spor ak­ti­vi­te­le­ri, tra­fik ve­ya ev ka­za­la­rı, ba­sınç­lı içe­cek ka­pa­ğı, ateş­li si­lah, ha­va­lı tü­fek, man­tar ta­ban­ca­sı, ha­va­i fi­şek, ev­cil hay­van ga­ga­la­ma­sı, tah­ta ve me­tal par­ça­lar ve­ya du­ran ci­sim­le­re çarp­ma ola­rak sa­yı­la­bi­lir.

Ço­cuk­lar­da­ki göz trav­ma­sı­nın eriş­kin­le­re gö­re en önem­li far­kı en iyi ta­mi­re rağ­men ge­liş­mek­te olan gör­me sis­te­mi­nin du­rak­la­ma­sı­dır. Bu ne­den­le trav­ma­nın ta­mi­ri­ni ta­ki­ben gör­me­nin tek­rar es­ki ge­li­şim hı­zı­nı ya­ka­la­ya­bil­me­si için amb­li­yo­pi te­da­vi­si­nin ek­len­me­si ge­re­ke­bi­lir.

Gö­zün de­lin­me­siy­le so­nuç­la­nan bir ya­ra­lan­ma­da, uy­gun mik­ro­cer­ra­hi tek­nik­ler­le gö­zün es­ki fonk­si­yon­la­rı­nı ka­za­na­cak şe­kil­de ta­mir edil­me­si müm­kün ola­bil­mek­te­dir. Bu tür has­sas cer­ra­hi gi­ri­şim­le­rin ba­şa­rı­ya ula­şa­bil­me­si için göz do­ku­la­rı­nın ilk yar­dım sı­ra­sın­da da­ha faz­la za­rar gör­me­me­si­nin sağ­lan­ma­sı çok kri­tik bir yak­la­şım­dır. Me­ka­nik trav­ma­ya ma­ruz ka­lan bir göz­de ge­nel­lik­le ka­pak­la­rın ile­ri de­re­ce­de şiş ol­ma­sı ve ağ­rı ne­de­niy­le has­ta de­fans ya­par. Uz­man ol­ma­yan bir ki­şi ta­ra­fın­dan ya­pı­la­cak ge­rek­siz ma­nev­ra­lar muh­te­mel de­lin­miş bir gö­zün içe­ri­ği­nin dı­şa­rı­ya bo­şal­ma­sı ile so­nuç­la­na­bi­lir.

Doğum Travması

Ye­ni­do­ğa­nın göz trav­ma­la­rı ge­nel­lik­le zor do­ğum hi­ka­ye­si ile iliş­ki­li­dir. Yüz ge­liş­ler­de ka­pak­lar­da he­mo­ra­ji ve pe­te­şi­ler, sub­kon­jonk­ti­val he­mo­ra­ji­ler gö­rü­le­bi­lir, ge­nel­lik­le te­da­vi ge­rek­tir­mez. An­cak bu bul­gu­la­rı olan ço­cuk­da mut­la­ka re­ti­na mu­aye­ne­si ya­pıl­ma­lı­dır. Zor do­ğum hi­ka­ye­si olan be­bek­te re­ti­na­da yü­ze­yel nok­ta­sal he­mo­ra­ji­ler gö­rü­le­bi­lir. Do­ğum trav­ma­sı­na bağ­lı prop­to­zi­si ol­du­ğu dü­şü­nü­len be­bek­ler­de göz kü­re­si ar­ka­sın­da­ki he­mo­ra­ji ile glob ar­ka­sın­da yer­le­şik tü­mör ayırt edil­me­li­dir. Do­ğum sı­ra­sın­da for­seps uy­gu­la­ma­sı ka­pak­lar­da ve glob­da la­se­ras­yon­la­ra se­bep ola­bi­lir. Özel­lik­le kor­nea­nın Des­ce­ment ta­ba­ka­sın­da di­ago­nal ve­ya ver­ti­kal yır­tık oluş­tu­ra­bi­lir. Bu yır­tık­lar kor­nea­nın faz­la hid­ra­te ol­ma­sı­na ve bu­lanık­laş­ma­sı­na se­bep olur­lar. Bu be­bek­ler ile­ri yaş­lar­da ob­lik as­tig­ma­tiz­ma ve amb­li­yo­pi yö­nün­den ya­kın ta­ki­be alın­ma­lı­dır (Resim 9-1).

9-1 Forseps ile yapılan doğumda korneada Descement tabakasında oluşan vertikal, paralel, doğrusal yırtıklar.