Of­tal­mos­ko­pi­de ba­şa­rı­lı ola­bil­me­nin te­mel ipu­cu ge­niş bir pu­pil­la­dır. Işık re­ak­si­yo­nu ta­ki­bi­nin kri­tik ol­du­ğu nö­ro­lo­jik ra­hat­sız­lık­lar ve ön ka­mara açı­sı dar olan ki­şi­ler­de açı ka­pan­ma­sı kri­zi glo­ko­mu­na yol aç­ma­mak için pu­pil­la di­la­te edil­me­me­li­dir. Ye­ni­do­ğan dö­ne­min­de di­la­tas­yon­la fun­dus mu­aye­ne­si­nin he­men he­men ru­tin ola­rak uy­gu­lan­dı­ğı ül­ke­ler­de açı ka­pan­ma­sı kri­zi he­nüz ra­por edil­me­miş­tir. Bu ne­den­le ge­rek­li gö­rü­len du­rum­lar­da pu­pil­la­nın bir dam­la %1.25 fe­ni­lef­rin (%2.5 Mydfrin^®’e bir bi­rim dis­ti­le su ek­le­ne­rek el­de edi­le­bi­lir) ve­ya %0.5 tro­pi­ka­mid (Tro­pa­mid^®) ile di­la­te edi­le­rek gö­zün ar­ka seg­men­ti­nin in­ce­len­me­si ya­rar­lı ola­bi­lir. To­pi­kal ilaç­la­rın kor­nea­dan ge­çi­şi­ni ko­lay­laş­tır­mak ve et­kin­li­ği­ni ar­tır­mak için ön­ce­lik­le bir dam­la pro­pa­ra­ka­in (Al­cai­ne^®) gi­bi bir to­pi­kal anes­te­tik kul­la­nıl­ma­sı ya­rar­lı­dır. Pu­pil­la­nın ge­niş­le­me­si için ko­yu renk iris­ler­de yak­la­şık ola­rak 45 da­ki­ka bek­le­mek ge­re­kir.

Di­rekt of­tal­mos­ko­pi tek­ni­ğin­de ba­sit il­ke­ler aşa­ğı­da­ki gi­bi sı­ra­la­na­bi­lir:

1.   Of­tal­mos­ko­pun net­lik aya­rı­nın gö­ze yak­la­şık 15 cm me­sa­fe­de ya­pıl­ma­sı mu­aye­ne eden he­kim ve has­ta açı­sın­dan da­ha bü­yük ko­lay­lık sağ­lar. Bu aşa­ma­da of­tal­mos­kop +10 di­op­tri­ye ge­ti­ri­le­rek ön­ce­lik­le kor­ne­a in­ce­le­nir. Da­ha son­ra di­op­tri gi­de­rek dü­şü­rü­le­rek ön ka­mara, iris, lens, ön vit­re­us ve ni­ha­yet re­ti­na in­ce­le­me­si ta­mam­la­nır.

2.   Sağ göz mu­aye­ne­si için he­kim sağ eli­ni ve sağ gö­zü­nü kul­lan­ma­lı­dır, sol için­de tam ter­si uy­gu­lan­ma­lı­dır.

3.   Has­ta kar­şı­ya ba­kar­ken of­tal­mos­kop has­ta­nın ba­şı ile 45° açı ya­pa­cak şe­kil­de gö­ze yak­laş­tı­rı­lır.

4.   Da­mar­la­rın gi­de­rek ka­lın­laş­tı­ğı böl­ge­ye doğ­ru of­tal­mos­kop ha­re­ket et­ti­ri­le­rek op­tik si­nir ba­şı gö­rü­lür. Op­tik si­nir ba­şı­nın nor­mal bü­yük­lük, par­lak pem­be-sa­rı renk ve nor­mal çu­kur­luk (<0.3) ora­nı­na sa­hip ol­ma­sı ge­re­kir. Op­tik si­nir ba­şın­dan iti­ba­ren re­ti­nal ar­ter ve ven tra­se­le­ri pe­ri­fe­re doğ­ru ta­kip edi­le­rek da­mar ka­lib­ras­yo­nu, re­ti­na­da he­mo­ra­ji, ek­su­da ve pig­men­tas­yon var­lı­ğı ta­ra­nır. Op­tik si­nir ba­şı­nın he­men tem­po­ra­lin­de da­mar­dan fa­kir, da­ha ko­yu kır­mı­zı renk­li olan makula böl­ge­si in­ce­le­nir. Makula­nın tam or­ta­sın­da par­lak in­ci ta­ne­si gi­bi yan­sı­ma­ya ne­den olan fo­ve­a böl­ge­si gö­rül­me­li­dir. Of­tal­mos­ko­pun he­def­li dis­ki se­çi­le­rek has­ta­ya dis­kin tam or­ta­sın­da­ki he­de­fe (ço­ğun­luk­la bir yıl­dız) bak­ma­sı is­ten­di­ğin­de has­ta­nın fo­ve­ası­nın bu yıl­dı­za isa­bet et­me­si, has­ta­nın fik­sas­yo­nu­nun san­tral ol­du­ğu­nu gös­te­rir. Bu test şa­şı­lık ta­nı ve ta­ki­bin­de önem­li bir bul­gu­dur.